Wybór formy opodatkowania firmy to jedna z kluczowych decyzji, którą musi podjąć każdy przedsiębiorca. Opodatkowanie na zasadach ogólnych, według stawki liniowej, a może ryczałt od przychodów ewidencjonowanych? Z tego artykułu dowiesz się, jaka forma opodatkowania działalności gospodarczej będzie dla Ciebie najkorzystniejsza.

Jakie są formy opodatkowania w Polsce?

Polskie prawo przewiduje dla przedsiębiorców 3 formy opodatkowania, które różnią się od siebie sposobem rozliczeń, stawką podatkową oraz zakresem dochodów objętych opodatkowaniem. Poniżej prezentujemy dostępne rodzaje opodatkowania i ich charakterystykę.

Zasady ogólne (skala podatkowa)

Najczęściej wybieraną formą opodatkowania w Polsce jest podatek na zasadach ogólnych – umożliwia on korzystanie z różnorodnych ulg i oferuje szeroki zakres dostępnych benefitów. Podatek na zasadach ogólnych ma dwie stawki:

• 12% przy dochodach do 120 000 zł, np. 50 000 zł w skali roku/ * 12% = 6000 zł
• 32% od nadwyżki dochodu przy dochodach przekraczających 120 000 zł, np. 120 000 zł * 12% + (200 000 zł – 120 000 zł) * 32% = 40 000 zł

Wysokość podatku odliczana jest od dochodu (dochód = przychód – koszty uzyskania przychodu). Przedsiębiorca opłaca go w systemie miesięcznej lub kwartalnej zaliczki, która powinna wpłynąć do urzędu skarbowego do 20. dnia miesiąca, następującego po rozliczanym okresie.

Skala podatkowa umożliwia korzystanie z ulg podatkowych, rozliczanie się wspólnie z małżonkiem oraz korzystanie z kredytu podatkowego. Ponadto ta forma opodatkowania podlega kwocie wolnej od podatku, która na rok 2024 wynosi 30 000 złotych.

Takie rozwiązanie ma jednak również swoje wady. Po przekroczeniu dochodu 120 000 złotych podatnika obowiązuje podatek od nadwyżki dochodu o wysokości 32%. Ten rodzaj opodatkowania wiąże się również z wypełnianiem pewnych formalności i uniemożliwia odliczenie składki zdrowotnej.

Podatek liniowy

W przeciwieństwie do skali podatkowej, podatek liniowy ma jedną stawkę niezależnie od wysokości dochodów – 19%. Zaletą tej formy opodatkowania jest możliwość odliczenia ulg podatkowych oraz kwoty zmniejszającej podatek. Takie rozwiązanie w pierwszej kolejności powinni rozważyć przedsiębiorcy, których dochód przekracza 120 000 zł – według zasad ogólnych musieliby oni przejść na stawkę 32% od nadwyżki dochodu.

Kolejnymi argumentami, przemawiającymi za podatkiem liniowym, jest możliwość odliczenia od dochodu zapłaconych składek zdrowotnych i mniej skomplikowane rozliczenie podatkowe w porównaniu do skali podatkowej.

Decydując się na taką formę opodatkowania, musisz liczyć się z brakiem możliwości wspólnego rozliczania z małżonkiem oraz zrezygnowaniem z ulg podatkowych, obejmujących dochody z działalności gospodarczej.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Ryczałt to forma opodatkowania, która różni się od skali podatkowej i podatku liniowego sposobem wyliczania podatku. W tym przypadku podatek oblicza się jako procent od przychodu, a nie dochodu. Z tego wynika, że taki rodzaj opodatkowania powinny rozważyć osoby, które nie ponoszą dużych kosztów związanych z prowadzoną działalnością. W zależności od rodzaju prowadzonej działalności, stawki ryczałtu mogą wynosić od 2 do 17%.

Za ryczałtem przemawiają stosunkowo niskie stawki podatkowe i uproszczona księgowość. Do obowiązków przedsiębiorcy należy tylko rejestracja faktury sprzedaży w ewidencji przychodów.

Jednym z głównych ograniczeń w przypadku ryczałtu jest limit wysokości przychodów, który nie może przekroczyć 2 mln euro. Przy wyższych dochodach podatnicy tracą również prawo do opodatkowania ryczałtowego.

Czym kierować się przy wyborze formy opodatkowania?

Planujesz założyć własną działalność gospodarczą? A może chcesz zoptymalizować swoje podatki? Zmiana lub wybór formy opodatkowania firmy zależy od wielu czynników, a jednym z najważniejszych jest rodzaj prowadzonej działalności. Ze stawki podatkowej i podatku liniowego może korzystać każda firma. Nieco inaczej wygląda to w przypadku ryczałtu – z takiej formy opodatkowania wykluczone są:

• apteki,
• kantory,
• firmy handlujące częściami motoryzacyjnymi,
• producenci i sprzedawcy wyrobów akcyzowych.

Kolejne aspekty, na które musisz zwrócić uwagę, to osiągane przychody i koszty uzyskania przychodu. W pewnych przypadkach, jeśli dochód nie będzie przekraczał 120 000 złotych rocznie, najkorzystniejsze będzie rozliczanie się według zasad ogólnych. Jednak po przekroczeniu tej granicy warto rozważyć przejście na inną formę opodatkowania.

Przykładowo, w przypadku dochodów o wysokości 500 000 złotych, podatek dla skali podatkowej będzie wynosił 120 000 zł * 12% + (500 000 zł – 120 000 zł) * 32% = 136 000 zł, a dla podatku liniowego: 500 000 zł * 19% = 95 000 zł.

Podczas wyboru formy opodatkowania działalności gospodarczej musisz uwzględnić również specyficzne warunki dla poszczególnych z nich.

Jak zmienić formę opodatkowania?

Po przeczytaniu powyższego artykułu doszedłeś do wniosku, że Twoja aktualna forma opodatkowania nie jest optymalna dla firmy, którą prowadzisz? Zmiana formy opodatkowania powinna zostać dokonana do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód w danym roku podatkowym.

Jak się za to zabrać? Wystarczy wypełnić formularz CEIDG-1 – możesz to zrobić zarówno przez Internet, jak i osobiście w urzędzie gminy lub miasta. Jeśli nie masz pewności, który rodzaj opodatkowania działalności gospodarczej będzie dla Ciebie najbardziej opłacalny, skontaktuj się z doradcami księgowymi. Specjaliści pomogą Ci zrozumieć wszelkie niejasności i zoptymalizować koszty prowadzenia firmy.