Pisemne zabezpieczenie interesów obu stron umowy, tak w skrócie można zdefiniować umowę cywilnoprawną. Musi być zgodna z ustawą. Nie może być sprzeczna z zasadami życia społecznego oraz jej zapisy nie mogą dążyć do obejścia prawa. Należy ją dokładnie przeczytać ze zrozumieniem, by nie musieć płacić kar np. w postaci odsetek jak wtedy, gdy nie spłacasz raty kredytu. Na co zwrócić uwagę, analizując jej treść?

Odpowiednie oznaczenie stron umowy

Wstępna część umowy cywilnoprawnej, zwana komparycją określa czas zawarcia umowy, okoliczności oraz oczywiście, kto jest stroną umowy. Nieprawidłowe oznaczenie stron umowy może prowadzić do nieważności całego dokumentu.

Czytając pierwszą część umowy, zwróć uwagę na:

• Twoje dane osobowe – czy nie ma literówek w imieniu, nazwisku, czy podany adres jest prawidłowy, czy numer kontaktowy nie został pomylony itp.
• Przeanalizuj dane firmy, z którą zawierasz umowę – czy wszystko jest zgodne np. z danymi ze strony internetowej, dokumentów firmowych.
• Sprawdź kontrahenta – wyszukaj informacje na temat firmy po numerze KRS (Krajowy Rejestr Sądowy). Każdy ma prawo wyszukać konkretny podmiot po tym numerze i uzyskać informacje na jej temat. By uzyskać dokładne dane spółki, nie trzeba zakładać konta w internetowym systemie Krajowego Rejestru Sądowego.
• Gdy na umowie jedną ze stron jest pełnomocnik, sprawdź, czy posiada prawidłowe pełnomocnictwo.

Przedmiot umowy – opis zakresu współpracy

Jednym z najczęstszych błędów, prowadzących do sporów, a nawet postępowań sądowych, jest nieprecyzyjne określenie przedmiotu umowy. W przypadku umowy sprzedaży zobacz, czy umieszczony opis sprzedawanego przedmiotu jest zgodny z rzeczywistością (czy niczego nie pomija, ani nie przekłamuje rzeczywistości).

Umowa nienazwana – często o charakterze umowy o dzieło lub umowy zlecenie – jest nieco bardziej wymagająca. W niej przedmiot umowy musi być bardzo dokładnie opisany. Informacje te determinują prawa i obowiązki stron umowy, czyli domaganie się wykonania pewnego zakresu pracy, za który wykonawca otrzymuje wynagrodzenie. Opis ten jest podstawą do ewentualnego egzekwowania naprawienia szkody za złe wykonanie przedmiotu umowy lub dochodzenia swoich praw w przypadku, gdy kontrahent wymaga więcej, niż jest to zapisane w umowie, np. większego zakresu pracy niż ten, który wymienia w opisie.

Obowiązki stron

W tej części należy zwrócić uwagę na czas, w jakim ma zostać wykonany przedmiot umowy. Jeśli jest to umowa dotycząca np. dostawy do sklepu, zobacz do kiedy wykonawca ma czas na zrealizowanie zamówienia. W przypadku prac, które składają się z kilku etapów, warto sporządzić harmonogram zawierający terminy realizacji poszczególnych etapów. Jest on podstawą do nakładania kar lub ubiegania się o odszkodowanie.

Wynagrodzenie i kara umowna

Tak jak wszystkie istotne elementy umowy, wynagrodzenie musi być podane precyzyjnie – wysokość oraz waluta, w jakiej będzie wypłacone. W tym paragrafie zawarta musi być także informacje:

• sposobie rozliczenia (rachunek, faktura VAT),
• termin wypłaty wynagrodzenia.

Przekroczenie terminu wypłaty może wiązać się z możliwością naliczania odsetek (tak jak w przypadku np. spóźnionej raty kredytu, bank ma prawo do naliczenia karnych odsetek). By tego rodzaju kara była naliczana, taka informacja musi być zawarta w umowie.

Kary umowne

Najlepszą metodą zabezpieczenia się przed nieprawidłowym zachowaniem się drugiej strony umowy jest zawarcie paragrafu o nałożeniu kar. Kara powinna się odnosić do niewłaściwego wykonania umowy. Ten rodzaj zabezpieczenia może powinien dotyczyć dwóch stron, np. wykonawca może zostać ukarany za nie wykonanie przedmiotu umowy, a zlecający za niedostarczenie materiałów umożliwiających wykonanie przedmiotu umowy. Uwaga! Jeśli zlecający ma dostarczyć takie materiały, musi to być zawarte w umowie, jak wszystkie, obustronne zobowiązania.

Co jeszcze jest ważne?

Pamiętaj, aby czytać umowę powoli i ze zrozumieniem. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, to nie podpisuj tego dokumentu. Skontaktuj się z radcą prawnym lub prawnikiem, który z Tobą przeanalizuje poprawność umowy.

Ważnymi elementami umowy są także:

• zasady wypowiedzenie lub odstąpienia od umowy,
• podpisy stron – zobacz czy wszystkie strony zostały opatrzone parafką, a podpisy zostały umieszczone we wskazanych miejscach,
• pozostałe zastrzeżenia umowne – mogą one dotyczyć np. zadatku, zaliczki, gwarancji, zabezpieczenia, waloryzacji świadczenia itp.,
• prawa autorskie – kto i na jakich zasadach je ma lub otrzymuje,
• klauzula poufności – do czego zobowiązuje wykonawcę i które dane uznawane są za poufne.